Vitamine B12-tekort: wat je absoluut moet weten vóór je gaat testen

Bij verdenking op vitamine B12-tekort is het cruciaal om níet vooraf supplementen te slikken. Test volledig en supplementvrij om een correcte diagnose te kunnen stellen. Zo voorkom je onnodige klachten en mogelijk blijvende schade.

Vitamine B12 is van levensbelang voor je energie, concentratie, geheugen en zenuwstelsel. Een tekort komt vaker voor dan je denkt, maar wordt nog te vaak gemist of verkeerd geïnterpreteerd. Juist daarom is het cruciaal om op het juiste moment en op de juiste manier te testen — en níet alvast te beginnen met supplementen “voor de zekerheid”. In deze blog lees je waarom, welke klachten op een tekort kunnen wijzen en hoe je een betrouwbare diagnose voorbereidt.

Belangrijk: neem géén B12-supplementen vóór je bloedonderzoek

Veel mensen grijpen bij vage klachten snel naar supplementen. Dat lijkt logisch, maar bij vitamine B12 is dit een valkuil. Zodra je supplementen slikt of injecties krijgt, stijgt je bloedwaarde — ook als je lichaam de vitamine niet goed opneemt. Daardoor lijkt je B12-waarde op papier ‘normaal’, terwijl je toch een functioneel tekort kunt hebben.

Het risico? Je wordt niet serieus genomen, krijgt geen juiste behandeling en loopt kans op onomkeerbare neurologische schade.

Wacht dus met supplementen (ook smelttabletten, energy drinks, multivitaminen of verrijkte voeding) tot ná de bloedtest. Idealiter minstens 4 maanden.

Veelvoorkomende klachten bij een B12-tekort

De symptomen van een tekort zijn vaak vaag en lijken op stress, burn-out of ouderdom. Herken je meerdere klachten? Dan is testen zeker verstandig.

Fysieke klachten

• Vermoeidheid, spierzwakte
• Tintelingen of een doof gevoel in handen en voeten
• Spierkrampen
• Evenwichtsproblemen of wankel lopen

Mentale klachten

• Vergeetachtigheid of concentratieproblemen
• Somberheid of depressieve gevoelens
• Angst of prikkelbaarheid
• Verwardheid

Overige signalen

• Hoofdpijn of duizeligheid
• Bloedarmoede
• ‘Mist’ in je hoofd of gevoel van vervreemding
• Gevoel niet jezelf te zijn

Let op: neurologische klachten kunnen ontstaan zónder dat er afwijkingen zichtbaar zijn in je bloedbeeld!

Wat kun je het beste doen vóór je bloedonderzoek?

✅ Wél doen

• Maak een klachtenlijst: noteer alle fysieke en mentale klachten, ook als ze vaag lijken.
• Vasten (12 uur): niet verplicht voor B12, maar handig als ook ijzer, glucose of cholesterol wordt getest.

❌ Niet doen

• Geen B12-injecties, smelttabletten, multivitaminen of energy drinks (zoals Red Bull) nemen.
• Vermijd voeding met toegevoegde B12 (controleer etiketten van ontbijtgranen, sojadrinks, spirulina, nori, enz.).
• Geen zelftest doen als je net gestart bent met supplementen — dit vertekent het beeld.

Diagnostiek: welke testen zijn zinvol?

1e lijn bloedonderzoek (basis bij B12-tekortverdenking)

• Vitamine B12 (totaal)
• Foliumzuur (B11)
• Ferritine (ijzeropslag)
• TSH en FT4 (schildklierfunctie)
• Vitamine D

2e lijn onderzoek (bij twijfel of complexe klachten)

• Actieve B12 (holotranscobalamine)
• Methylmalonzuur (MMA) – in bloed of urine
• Homocysteïne
• Antistoffen tegen intrinsic factor (IF)
• Pariëtale cel antistoffen (PCA)

Bij Bloedwaardentest.nl kun je deze waarden zelf laten bepalen. Als er iets afwijkends wordt gevonden dat directe medische opvolging vereist, word je altijd eerst gebeld door een arts of medisch deskundige.