Nooit uitzuigen: zo behandel je een wespensteek veilig

Deze zomer zijn er door het warme weer opvallend veel wespen, wat zorgt voor meer overlast en een hoger risico op steken. Voor de meeste mensen blijft een wespensteek beperkt tot pijn en zwelling, maar 10–20% is gevoelig en ongeveer 1% kan een ernstige allergische reactie ontwikkelen. Met de ImmunoCAP IgE-bloedtest van Bloedwaardentest.nl ontdek je snel of je allergisch bent, zodat je voorzorgsmaatregelen kunt nemen.

Heb je deze zomer al gemerkt dat er opvallend veel wespen rondvliegen? Dat klopt. Door het warme weer zijn er meer nesten ontstaan, wat zorgt voor een forse toename van overlast. Volgens de Bestrijdingsbrigade is het aantal meldingen van wespennesten dit jaar bijna 50% hoger dan in 2024. Ook bij de Nationale Wespentelling wordt een recordaantal waarnemingen verwacht. Voor de natuur is dit goed nieuws: wespen zijn nuttige insecten, omdat ze onder andere muggen en vliegen opeten. Voor mensen betekent het echter meer kans op een steek.

Hoe vaak komt een allergie voor?

Ongeveer 10 tot 20% van de Nederlanders reageert gevoelig op een wespensteek. Meestal gaat het om vervelende maar onschuldige zwellingen, zoals een dikke hand of arm. Toch kan een steek in zeldzame gevallen ernstiger zijn:

• Ongeveer 1% van de bevolking kan een ernstige allergische reactie (anafylaxie) ontwikkelen.
• Jaarlijks overlijden in Nederland 2 tot 10 mensen aan de gevolgen van een bijen- of wespensteek.

Artsen onderscheiden vier gradaties van allergische reacties:

• Graad I: jeuk, roodheid, netelroos, onrust.
• Graad II: zwelling van lippen/ogen/handen, buikpijn, misselijkheid, drukkend gevoel op de borst.
• Graad III: slikproblemen, hese stem, benauwdheid, piepende ademhaling.
• Graad IV: levensgevaar: lage bloeddruk, blauwe lippen, bewusteloosheid.

Gif uitzuigen? Niet doen!

Een hardnekkige fabel is dat je het gif moet uitzuigen. Het Rode Kruis waarschuwt dat dit niet werkt: het gif komt direct in het bindweefsel terecht en is er niet meer uit te krijgen. Zuigen kan zelfs de huid beschadigen en de kans op een infectie vergroten. Ook speciale “gifzuigpompjes” of huismiddeltjes (zoals azijn, ammoniak of een plakje ui) hebben geen bewezen nut.

Wat wél helpt bij een wespensteek

• Koelen met een icepack of een nat washandje.
• Eventueel een pijnstiller nemen.
• Rustig afwachten: meestal verdwijnen de klachten binnen enkele uren tot een dag.

Wanneer bel je 112 of de huisarts?

Bel 112:

• Bij een steek in de mond of keel.
• Bij een ernstige allergische reactie (benauwdheid, zwelling van tong/gezicht, duizeligheid, flauwvallen).

Bel de huisarts:

• Bij een bekende allergie.
• Bij hevige of aanhoudende klachten.
• Bij meerdere steken tegelijk.
• Als je je niet goed voelt zonder direct levensgevaar.

De ImmunoCAP IgE-test voor wespenallergie

Twijfel je of je allergisch bent? Met een bloedtest krijg je duidelijkheid. Bij Bloedwaardentest.nl wordt hiervoor de ImmunoCAP-methode gebruikt: de gouden standaard in allergiediagnostiek.

• De test meet specifieke IgE-antilichamen tegen wespengif.
• Resultaten worden uitgedrukt in kU/L:
  • < 0,35 = negatief
  • 0,35–1,0 = lichte sensibilisatie
  • 1,0–5,0 = matig allergisch
  • > 5,0 = sterk allergisch
• Hoe hoger de waarde, hoe groter de kans op klachten bij een steek.
• Betrouwbaarheid: sensitiviteit en specificiteit van 85–95%.

Bestel hier direct je test. Bloedafname is mogelijk op meer dan 1000 locaties in Nederland. Als er iets afwijkends wordt gevonden dat directe medische opvolging vereist, word je altijd eerst gebeld door een arts of medisch deskundige.

Voorzorgsmaatregelen bij een vastgestelde allergie

• Draag altijd een adrenalinepen (EpiPen, Jext of Anapen).
• Overweeg een SOS-medaillon of -kaart.
• Bespreek met je arts of immunotherapie (desensibilisatie) mogelijk is.

Zo voorkom je een steek

• Sla of zwaai niet naar wespen.
• Dek eten en drinken af en controleer je glas of blikje.
• Vermijd felle kleuren en sterke parfums: die trekken wespen aan.

Conclusie

De meeste mensen hebben alleen last van pijn en zwelling na een wespensteek. Maar voor een kleine groep met een allergie kan een steek gevaarlijk zijn. Weet vooraf of je risico loopt – een bloedtest geeft zekerheid.