Lipoproteïne(a): een onderschatte risicofactor met grote consequenties

Lipoproteïne(a), of Lp(a), is een onderschatte maar belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten. Het is grotendeels genetisch bepaald en nauwelijks te beïnvloeden met leefstijl of medicatie. Daarom is het meten van je Lp(a)-waarde cruciaal om je cardiovasculaire risico goed in te schatten.

Bij cholesterol en hart- en vaatziekten denken de meeste mensen aan “slecht” LDL en “goed” HDL. Maar er is nog een vergeten deeltje dat minstens zo belangrijk is: lipoproteïne(a), afgekort Lp(a). Cardioloog Janneke Wittekoek deed in de jaren ’90 promotieonderzoek naar Lp(a) aan Queen’s University in Canada, onder leiding van professor Marlys Koschinsky, wereldwijd erkend als autoriteit op dit gebied. Toen al werd duidelijk dat Lp(a) een unieke en risicovolle factor is bij hart- en vaatziekten. Inmiddels, tientallen jaren later, staat het onderwerp opnieuw prominent op de agenda van internationale cardiologiecongressen.

Wat is lipoproteïne(a)?

Lp(a) lijkt op LDL (het “slechte” cholesterol), maar heeft een extra staart die lijkt op plasminogeen – een stof die betrokken is bij bloedstolling.

Deze bijzondere bouw maakt Lp(a) dubbel risicovol:

• Pro-atherogeen: bevordert de vorming van plaques in de bloedvaten (aderverkalking).
• Pro-trombogeen & anti-fibrinolytisch: bevordert stolsels én maakt dat ze minder goed oplossen.

Kort gezegd: een verhoogde Lp(a)-waarde betekent meer kans op hart- en vaatziekten, zelfs als je andere cholesterolwaarden goed zijn.

Waarom is Lp(a) zo lastig?

• Genetisch bepaald: je Lp(a)-waarde wordt vrijwel volledig door je genen bepaald.
• Weinig behandelopties: er bestaan momenteel nog geen standaardmedicijnen die Lp(a) effectief verlagen.
• Zeldzaam in de natuur: alleen mensen en egels hebben Lp(a) in hun bloed.

Wat betekent dit voor jou?

Juist omdat Lp(a) niet of nauwelijks te verlagen is, is het extra belangrijk om andere risicofactoren scherp onder controle te houden:

• Houd je bloeddruk laag
• Verlaag je LDL-cholesterol zoveel mogelijk
• Stop met roken
• Zorg voor gezonde voeding, voldoende beweging en een gezond gewicht

Oftewel: ken je getallen. Want alleen als je weet of je een verhoogd Lp(a) hebt, kun je samen met je arts of specialist een strategie maken om je risico te verlagen.

Lp(a) bloedonderzoek bij Bloedwaardentest.nl

Bij Bloedwaardentest.nl kun je jouw Lp(a)-waarde eenvoudig laten bepalen.

• ✔ Eenmalige bloedafname, op meer dan 1000 locaties in Nederland
• ✔ Analyse in een ISO-gecertificeerd laboratorium
• ✔ Uitslag duidelijk online in je eigen portaal
• ✔ Altijd eerst een telefoontje van een arts of medisch deskundige als er iets afwijkends wordt gevonden dat medische opvolging vraagt

Zo weet jij waar je staat en kun je tijdig in actie komen.

Conclusie

Het promotieonderzoek van cardioloog Janneke Wittekoek liet al zien: Lp(a) is geen voetnoot, maar een belangrijke voorspeller van hart- en vaatziekten. Omdat leefstijl en standaardmedicatie hier weinig invloed op hebben, is meten cruciaal. Een kleine test kan grote gevolgen hebben voor jouw hartgezondheid en toekomstig risico. Ken je Lp(a)-waarde – het kan je leven redden.