Glucose

De test meet de hoeveelheid glucose in bloed.

Glucose is chemisch gezien een eenvoudig, klein suikermolecuul. In voedsel zitten lange ketens van suikermoleculen (koolhydraten) die tot verschillende kleine suikers worden afgebroken, waaronder glucose. Het wordt via de wand van de dunne darm in het bloed opgenomen.

De meeste lichaamscellen gebruiken glucose als bron van energie. Na het eten stijgt de hoeveelheid glucose in het bloed door het grote aanbod. Onder invloed van insuline (een hormoon uit de alvleesklier) wordt glucose naar de lichaamscellen gebracht waar het wordt gebruikt voor de energieproductie of wordt opgeslagen als reservebrandstof. Als het lichaam veel energie nodig heeft, wordt de opgeslagen brandstof aangesproken. Daarbij is glucagon nodig, ook een hormoon uit de alvleesklier dat ervoor zorgt dat glucose weer vrijkomt uit de opslag waardoor de bloedsuiker omhoog gaat.

In een gezond lichaam houden insuline en glucagon het glucosegehalte in het bloed goed onder controle. Bij mensen met suikerziekte (diabetes mellitus) is de glucosebalans verstoord waardoor het bloedsuikergehalte te hoog is. Dat kan leiden tot ernstige beschadigingen van de nieren, het hart, de ogen, bloedvaten en zenuwen.

Verhoogd

Hoge waarden worden meestal veroorzaakt door suikerziekte, maar het kan ook komen door:

• Acromegalie (overproductie van groeihormoon in de hypofyse)
• Acute stress door verschillende oorzaken
• Chronische nieruitval
• Syndroom van Cushing (overproductie van cortisol in de bijnier)
• Medicijnen, zoals: corticosterïden, tricyclische antidepressiva, diuretica, epinefrine, oestrogenen (orale anticonceptiva en hormoonvervangers), lithium, phenytïn, salicylaten
• Zeer overmatig eten
• Hyperthyrïdie (overactieve schildklier)
• Kanker of ontsteking aan de alvleesklier

Verlaagd

Lage glucose waarden (hypoglycemie) komen voor bij mensen met suikerziekte die teveel insuline gespoten hebben of te weinig gegeten hebben (bijvoorbeeld door ziekte). Lage glucose kan ook voorkomen bij:

• Alcohol misbruik
• Medicijnen, zoals acetaminophen en anabole steroïden
• Grote leverafwijkingen
• Slecht functioneren van de pijnappelklier
• Slecht functioneren van de schildklier
• Overdosis van insuline
• Insulinomen (tumoren van de pancreas die insuline produceren)

Glucose is slechts een momentopname, voor een meer betrouwbaar resultaat meet je HbA1c. Deze bloedwaarde zegt iets over je gemiddelde glucose spiegel van de afgelopen maanden.