Van antibiotica naar AI-virussen: hoe kunstmatige intelligentie straks je darmbacteriën kan beschermen

Wetenschappers van Stanford University hebben met AI nieuwe virussen ontworpen die schadelijke bacteriën kunnen doden zonder het microbioom te verstoren. Deze door AI gecreëerde bacteriofagen kunnen in de toekomst antibiotica vervangen bij infecties zoals Helicobacter pylori. Met microbioom- en ontlastingstesten via Bloedwaardentest.nl kun je nu al inzicht krijgen in je darmflora en infectierisico’s.

In het laboratorium van Stanford University is iets gebeurd wat tot voor kort sciencefiction leek: onderzoekers hebben met kunstmatige intelligentie (AI) nieuwe virussen ontworpen die bacteriën kunnen aanvallen en doden. Niet zomaar bacteriën, maar precies die soorten die je liever kwijt dan rijk bent.

Het klinkt futuristisch, maar dit kan binnen een paar jaar een revolutie betekenen in hoe we omgaan met infecties, antibioticaresistentie én zelfs onze darmgezondheid.

Wat hebben de wetenschappers precies gedaan?

• Onderzoekers van Stanford University en het Arc Institute gebruikten een generatief AI-model (Evo) dat getraind werd op miljoenen genomen van bacteriofagen – virussen die bacteriën infecteren.
• Het model ontwierp ruim 300 nieuwe faaggenomen; daaruit bleken 16 virussen daadwerkelijk levensvatbaar en effectief in het doden van Escherichia coli (E. coli).
• Het bijzondere: deze virussen bestaan niet in de natuur, ze zijn volledig ontworpen door een algoritme.
• Sommige presteerden zelfs beter dan natuurlijke varianten.

(Bronnen: The Decoder 2025; Arc Institute 2025; GenEngNews 2025)

Waarom is dit zo belangrijk?

We staan op een kantelpunt. Antibiotica worden steeds minder effectief door toenemende resistentie. Tegelijk groeit het besef dat het doden van álle bacteriën, zoals antibiotica doen, vaak meer kwaad dan goed doet – zeker voor ons microbioom, de miljarden bacteriën in onze darmen die cruciaal zijn voor spijsvertering, afweer en stemming.

De nieuwe generatie AI-ontworpen bacteriofagen maakt het mogelijk om één specifieke boosdoener aan te vallen, zonder het hele microbioom te verstoren.

Van de labtafel naar je darmen

Stel je voor: je hebt maagklachten, een opgeblazen gevoel of brandend maagzuur. Een ontlastingstest toont een infectie met Helicobacter pylori, een bacterie die het maagslijmvlies kan aantasten en op termijn zweren kan veroorzaken.

Vandaag de dag wordt dat nog behandeld met een antibioticakuur, die tegelijk veel van je goede bacteriën wegvaagt. Maar in de toekomst zou een AI-ontworpen faagvirus precies die Helicobacter-bacterie kunnen uitschakelen, zonder het evenwicht in je darmflora te verstoren.

Daarmee zou zo’n gerichte behandeling aansluiten bij wat we bij Bloedwaardentest.nl nu al zien: steeds meer mensen willen weten wat er in hun darmen leeft en hoe ze hun microbioom kunnen herstellen na antibiotica of stress.

Inzicht via microbioomonderzoek

Via microbioomonderzoeken en ontlastingstesten op Helicobacter pylori kun je al inzicht krijgen in:

• de balans tussen goede en schadelijke bacteriën,
• de aanwezigheid van ontstekingsmarkers,
• en infecties zoals H. pylori.

Bloedafname of ontlasting inleveren is mogelijk op meer dan 1000 locaties in Nederland. Als er iets afwijkends wordt gevonden dat mogelijk directe medische opvolging vereist, word je altijd eerst gebeld door een arts of medisch deskundige.

Grenzen en ethiek

Deze technologie is veelbelovend, maar ook gevoelig. Want als AI virussen kan ontwerpen die bacteriën doden, kunnen ze dan ook verkeerd worden ingezet? Onderzoekers benadrukken daarom het belang van ethische richtlijnen en bioveiligheid.

De Stanford-groep gebruikte uitsluitend data van bacteriofagen die géén mensen of dieren infecteren. Toch blijft waakzaamheid geboden, zeker als deze technologie breder beschikbaar komt.

Van oude Chinese fagen tot moderne AI

Het idee van faagtherapie is niet nieuw. In China en Georgië worden al sinds de jaren dertig natuurlijke bacteriofagen gebruikt om infecties te bestrijden. Het verschil: die fagen werden in de natuur gevonden, terwijl Stanford ze nu ontwerpt.

Je zou kunnen zeggen:
“Waar de oude Chinese wetenschappers fagen uit rivieren filterden, doet Stanford dat nu met algoritmen.”

Het doel blijft hetzelfde, maar de snelheid, controle en precisie zijn ongekend.

Wat betekent dit voor de toekomst?

In plaats van breedspectrum-antibiotica zouden artsen in de toekomst kunnen beschikken over maatwerk-faagcocktails – bijvoorbeeld gericht op resistente E. coli bij urineweginfecties of op Helicobacter pylori in de maag.

Voor preventie en herstel blijven microbioomonderzoek en ontlastingstesten waardevolle instrumenten om te begrijpen wat er in je darmen gebeurt, zeker bij klachten of na antibioticagebruik.

Referenties

1. Schreiner M. Stanford and Arc Institute scientists used AI to design new viruses that killed bacteria in the lab. The Decoder, 21 Sep 2025.
2. AI-Designed Phages. Asimov Press, 2025.
3. From lab to life: 16 AI-created viruses successfully kill E. coli in lab. Business Today, 21 Sep 2025.
4. AI just created a working virus. The Washington Post, 25 Sep 2025.
5. AI Designs Viable Bacteriophage Genomes, Combats Antibiotic Resistance. GenEngNews, 2025.
6. How We Built the First AI-Generated Genomes. Arc Institute, 2025.
7. Major advance: Stanford researchers use AI to design viruses, warn of dangers if technology misused. Times of India, 2025.