Borstkanker: wat kun je wél meten met een DNA-test en bloedonderzoek?
BRCA en tumormarkers zijn wettelijk beschermd en niet vrij beschikbaar via Bloedwaardentest.nl. De iGene DNA-test en de Oestrogeen Metabolieten-test geven wél inzicht in beïnvloedbare risico’s op borstkanker. Bij erfelijke belasting of verdenking van kanker: neem altijd contact op met je arts.
Bij Bloedwaardentest kun je zelf onderzoek aanvragen naar je gezondheid, maar voor sommige aandoeningen – zoals kanker – ligt dat gevoeliger. Neem bijvoorbeeld borstkanker: een ziekte die nog steeds veel impact heeft, maar in steeds meer gevallen chronisch of goed behandelbaar is. Veel vrouwen willen weten: wat kan ik zelf testen om risico’s in beeld te krijgen?
We leggen het uit aan de hand van drie invalshoeken: DNA, tumormarkers en oestrogeenmetabolieten.
DNA: genetische aanleg voor borstkanker
Met de iGene DNA-test kun je inzicht krijgen in genen die samenhangen met een verhoogd risico op borstkanker. Maar belangrijk om te weten: deze test kijkt niet naar BRCA1-, BRCA2- of PALB2-genen.
Waarom niet? Omdat deze genen een hoog erfelijk risico geven op borstkanker én wettelijk alleen via de huisarts of specialist onderzocht mogen worden. Als deze genen in je familie voorkomen, is het cruciaal om via je huisarts een verwijzing te vragen voor een klinisch genetisch onderzoek.
Let op: iGene heeft bevestigd dat borstkanker wél zichtbaar blijft in je DNA-paspoort – via genen die laag- of middelhoogrisico geven. Die genen zijn deels beïnvloedbaar door leefstijl.
De iGene-test kijkt naar o.a.:
- CHEK2, FGFR2, CCND1, CASP8, MAP3K1, ESR1, TERT
- ...en andere genen die via internationale studies in verband zijn gebracht met borstkanker bij mensen van Europese afkomst.
Meer over de iGene DNA-test
Tumormarkers: alleen met verwijzing arts
Soms wordt gevraagd: “Kan ik mijn bloed laten testen op CA 15-3, CA 72-4 of CEA om borstkanker op te sporen?” Het antwoord: alleen als je een verwijsbrief hebt van je arts. Deze tumormarkers kunnen een rol spelen in het vervolgen van de ziekte, maar zijn geen geschikt screeningsinstrument voor gezonde mensen.
In Nederland is wettelijk bepaald dat testen die gericht zijn op het opsporen van (nog) niet te genezen ziekten, zoals bepaalde vormen van kanker, niet als preventief gezondheidsonderzoek aangeboden mogen worden.
Omdat kanker steeds vaker een chronische ziekte is, vervaagt die grens. Toch geldt bij Bloedwaardentest:
✔️ Tumormarkers zijn niet vrij te bestellen.
✔️ Je moet bij bestelling bevestigen dat je begrijpt dat de uitslag geestelijk belastend kan zijn.
✔️ Je moet de uitslag bespreken met een behandelend arts.
Verplichte verklaring bij bestelling (in opmerkingenveld):
"Ik ben voldoende voorgelicht en accepteer de mogelijkheid dat geestelijk belastende resultaten kunnen worden gevonden. Ik zal deze uitslag zelf met mijn behandelend arts bespreken, te weten: (naam van je behandelaar)."
Meer over tumormarkers (zoals CA 15-3, CA 72-4 en CEA):
Bekijk info bij het Antoni van Leeuwenhoek
Oestrogeenmetabolieten: inzicht in hormoonbalans
Wil je jouw risico op hormoongevoelige borstkanker beter begrijpen, dan biedt de Oestrogeen Metabolieten Test (RP) een waardevol aanvullend inzicht. Deze test kijkt naar de afbraakproducten van oestrogeen via de urine en kan aangeven of je een ongunstig of juist beschermend afbraakprofiel hebt.
Waarom belangrijk? Bepaalde oestrogeenmetabolieten zijn in verband gebracht met een verhoogd risico op borstkanker. De test geeft informatie over o.a.:
- 2-OH-estron
- 4-OH-estron
- 16α-OH-estron
Deze verhouding kan beïnvloed worden door leefstijl, voeding en supplementen. De test is geschikt voor vrouwen die willen weten of hun oestrogeenhuishouding bijdraagt aan een verhoogd borstkankerrisico, zéker als dit in de familie voorkomt.
